Για τον Βσέβολοντ Εμίλιεβιτς Μέγιερχολντ (1874 – 1949) και τη Βιομηχανική
Από τις μεγαλύτερες μορφές του παγκόσμιου θεάτρου συναντάμε στο πρόσωπο του Μέγιερχολντ. Βασικός φορέας του κονστρουκτιβισμού στο θέατρο επιδρώντας βαθιά στη σκέψη και στη ματιά που διαμόρφωσαν δημιουργοί όπως ο Μπρεχτ, και ο Μπλοκ, συμβολιστής ποιητής μέχρι τους συγκλονιστικούς «Δώδεκα», που έγραψε αμέσως μετά τον Οκτώβρη και με τους οποίους υπερβαίνει το συμβολισμό.
Καταργεί τη θεατρική αυλαία. Φέρνει την σκηνική δράση μες στα πόδια του θεατή, ακριβώς για να τον κάνει συμμέτοχο στη δράση. Προσπαθεί έτσι να δώσει στον θεατή τη δυνατότητα να κρίνει, να συγκρίνει, να αισθάνεται, με έναν όσο το δυνατό πιο άμεσο τρόπο. Ο Μέγιερχολντ απελευθερώνει την ηθοποιία από την ανόητη διαπραγμάτευση διαπροσωπικών σχέσεων μεταξύ των αστών – τη γεμάτη με συγκεκριμένες «ταξικές» ευαισθησίες και μικροσυναισθήματα. Δημιουργεί ένα θέατρο γεμάτο ενθουσιασμό, γεμάτο φως, γεμάτο δράση. Πολεμάει ενάντια στο θέατρο της ψευδαίσθησης, που αποκοιμίζει τον θεατή προβάλλοντας τις πολυτελείς ζωές των αστών και τον απαλλάσσει, έτσι, από την ανάγκη να δράσει, να ενεργοποιηθεί σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο. [Πηγή]
Ο Μέγιερχολντ ήταν ένας ριζοσπάστης θεατρικός σκηνοθέτης. Που θα έσπρωχνε στη γωνία το παλιό αριστοκρατικό θέατρο, βάζοντας επί σκηνής εκείνο που θεωρούσε πως ήταν το προλεταριάτο, στον πρωταγωνιστικό του ρόλο.
Γράφει για τον Μέγιερχολντ ο Peter Wollen στο “Σημεία και Νοήμα στον Κινηματογράφο”, το 1969:
…Το δικό του σύστημα, η βιο-μηχανική, ήταν ένας συνδυασμός στρατιωτικών ασκήσεων και άλγεβρας. Θεωρούσε το ανθρώπινο κορμί, πάνω κάτω σαν ένα ρομπότ, που πιστόνια του κι έμβολά του ήταν οι μυς και οι τένοντες. Το κλειδί της επιτυχίας ενός ηθοποιού ήταν η συνεχής φυσική άσκηση. Ψυχολογικό θεμέλιο του συστήματος αποτελούσε η θεωρία των αντανακλαστικών του Παβλώφ: “ο ηθοποιός πρέπει να ‘ναι ικανός να αντιδρά σαν ελατήριο”. Καλός ηθοποιός – και ο κάθε φυσιολογικός άνθρωπος μπορεί να εξελιχθεί σε καλό ηθοποιό – είναι εκείνος που έχει “τον μικρότερο χρόνο αντίδρασης”.
Υπήρχαν κι άλλα σημαντικά συστατικά στο σύστημα του Μέγιερχολντ. Ο ταιηλορισμός για παράδειγμα, η μελέτη των φυσικών κινήσεων των εργαζομένων, που εφευρέθηκε στη Αμερική με σκοπό την αύξηση της παραγωγής κι εκλαϊκεύτηκε στη Ρωσία μετά την επανάσταση, με την έγκριση του Λένιν (“Ας σκορπίσουμε τη θύελλα της Επανάστασης στη Σοβιετική Ρωσία, ενωμένη με τον παλμό της Αμερικάνικης ζωής κι ας κάνουμε τη δουλειά μας σαν χρονόμετρα!” έλεγε ένα σύνθημα της εποχής)…
Στον Μέγιερχολντ χρωστάει ο Αϊζενστάιν και τις ειδικές παρατηρήσεις που έκανε πάνω στις κινήσεις των τίγρεων και των γατών, που κατά τον Μέγιερχολντ απλοποιούν τα μυστικά της σωματικής πλαστικότητας. [Πηγή]
Meyerhold’s Biomechanics for Theatre
– Vsevolod Meyerhold’s career began as an actor performing roles in Constantin Stanislavski’s Moscow Art Theatre productions at the turn of the 20th century.
– Meyerhold left the Moscow Art Theatre in 1902 where he moved on to directing plays, but was invited back by Stanislavski three years later to “experiment with nonrealistic styles, realizing that one approach could not work for every play”. (Crawford)
– Meyerhold believed in a presentational style of acting, as opposed to Stanislavski’s representational style of performance.
– Biomechanics soon became the principle behind a non-realistic, stylised and movement-centred system of actor training developed by Meyerhold between 1913 and 1922.
– It contrasted clearly with Stanislavski’s system, in which the actor first created a character from within (internal character creation).
– Meyerhold’s biomechanics instructed the actor to develop a character from without, first employing external movements.
– Biomechanics can be seen as an integral part of both actor training and performances.
– Though the well-known “etudes” were never seen on stage during a performance, and were relevant only as part of the actor training program.
– Meyerhold believed movement to be the most powerful form of theatrical expression.
– He was influenced by the physical nature of the Commedia dell’Arte, circus acts and pantomime.
– His actors were trained in gymnastics, circus movement and ballet.
– Like Jerzy Grotowski’s poor theatre, in Meyerhold’s system of biomechanics the actor was paramount and the central focus.
The actor may now need to be conversant in the laws of mechanics and of proxemics (space) knowledge, but this knowledge, even if it is expressed in new “scientific terms”, keys into identical priorities for the performer: the need for precision, for coordination and for clarity of expression; and the requirement that an actor has rhythmic understanding and is responsive and disciplined. (Jonathon Pitches)
– Each movement in biomechanics was important and deliberate – superfluous movements on stage were eliminated.
– For the actor, biomechanics involved:
- preparation for an action
- the state of mind and body at the moment of action, and
- the reaction to what follows (Styan)
– The basic skills of a biomechanical actor were:
- precision
- balance
- coordination
- efficiency
- rhythm
- expressiveness
- responsiveness
- playfulness and discipline (Pitches)
– Post-1917 (Russian Revolution), Meyerhold began to use industrial-type language, describing actor movement on stage in terms of efficiency.
– He was influenced by the American industrialist Frederick Winslow Taylor, who believed a worker in a factory would be more efficient if he broke down his tasks into a series of separate actions.
– Meyerhold translated Taylor’s concept of efficiency of action into an efficiency of actor movement for the stage.
In Ippolit Sokolov’s article The Industrialization of Gesture it is stated categorically that ‘on stage the actor must become an automaton, a mechanism, a machine.’ He is required to master ‘the culture of industrialized gesture’, that is ‘the gesture of labour, built on the principle of economy of effort’, the gesture is ‘linear, of a geometric order’. (Konstantin Rudnitsky)
– In 1922 Meyerhold gave a lecture in which he said:
The work of the actor in an industrial society will be regarded as a means of production vital to the proper organization of the labour of every citizen of that society. (J. L. Styan)
– Meyerhold was making direct links with Soviet-Marxist philosophy (Styan), connecting the efficiency of action in workers for means of production (labour) with the efficiency of movement for the actor in terms of means of expression.
– Biomechanics was perfectly suited to one of Meyerhold’s other theatrical achievements, that of scenic constructivism. – Constructivism was already a popular movement in the visual arts and Meyerhold adapted its form for theatrical set design in many of the productions he directed. – Constructivist theatre sets typically included treadmills, ramps, catwalks, trapezes, turning wheels, multiple levels and machines. – The most famous Meyerhold production that showed the world both biomechanical acting and constructivist set design was The Magnanimous Cuckold (1922). Another well-known production was The Government Inspector (1926).
– Increasingly, Meyerhold’s non-realistic, avant-garde, experimental theatre productions came under close scrutiny from government censors, as much of his work was risky and opposed to Stalin’s official policy for the arts, that of socialist realism.
– Consequently, Meyerhold was arrested and executed by firing squad in February 1940.
Source: http://www.thedramateacher.com/meyerholds-biomechanics-for-theatre/#sthash.uG4tL4Wl.dpuf
